روسیه پهناورترین کشور جهان است که با وسعتی بیش از ۱۷ میلیون کیلومتر مربع، نزدیک به یک‌هشتم کل خشکی‌های زمین را در بر می‌گیرد. این کشور در شمال اوراسیا واقع شده و به‌صورت همزمان در دو قاره اروپا و آسیا گسترده شده است. مرزهای روسیه با ۱۴ کشور از جمله چین، مغولستان، قزاقستان، فنلاند و اوکراین مشترک است.
آب‌وهوای روسیه عمدتاً سرد و قاره‌ای است و بخش‌های وسیعی از آن را تایگا و توندرا تشکیل می‌دهد. وجود رودخانه‌های بزرگ همچون ولگا، ینا و لِنا و همچنین دریاچه بایکال که عمیق‌ترین دریاچه جهان است، اهمیت جغرافیایی روسیه را دوچندان کرده است.

تاریخ کشور روسیه

ریشه‌های تاریخی روسیه به اسلاوهای شرقی در سده‌های میانه بازمی‌گردد. شکل‌گیری نخستین دولت روسی در کی‌یف (کی‌یف روس) اتفاق افتاد. با گذر زمان، این سرزمین تحت سلطه مغول‌ها و سپس تزارها قرار گرفت.
در قرن بیستم، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ به سقوط تزارها و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی منجر شد. شوروی تا سال ۱۹۹۱ یکی از دو ابرقدرت جهان بود و نقشی اساسی در جنگ جهانی دوم و جنگ سرد داشت. فروپاشی شوروی نقطه عطفی در تاریخ روسیه به شمار می‌آید.

پایتخت شدن سن پترزبورگ

سن پترزبورگ در اوایل قرن ۱۸ به دستور پتر کبیر ساخته شد و از همان ابتدا به عنوان پنجره‌ای به اروپا شناخته می‌شد. این شهر از سال ۱۷۱۲ تا ۱۹۱۸ پایتخت روسیه بود و بسیاری از تحولات فرهنگی و هنری در آن شکل گرفت.

ریشه‌های تاریخی روسیه به امپراتوری روسیه (کیف روس) برمی‌گردد. سپس به امپراتوری تزارها، اتحاد جماهیر شوروی و نهایتاً روسیه مدرن تقسیم می‌شود. این کشور تأثیر بزرگی در تاریخ جهانی، مخصوصاً در جنگ جهانی دوم و جنگ سرد داشته است.

هجوم آلمان به روسیه

در جریان جنگ جهانی دوم، آلمان نازی در سال ۱۹۴۱ به شوروی حمله کرد. این نبرد که با نام عملیات بارباروسا شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین تهاجمات نظامی تاریخ بود. محاصره لنینگراد (سن پترزبورگ امروزی) و نبرد استالینگراد از مهم‌ترین رخدادهای این جنگ هستند. مقاومت مردم شوروی در برابر آلمان‌ها یکی از عوامل اصلی پیروزی متفقین بود.

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی

در دسامبر ۱۹۹۱، اتحاد جماهیر شوروی رسماً منحل شد و جمهوری فدراتیو روسیه به‌عنوان جانشین اصلی آن معرفی شد. فروپاشی شوروی پیامدهای گسترده‌ای داشت؛ از بحران اقتصادی گرفته تا استقلال کشورهای متعددی مانند اوکراین، قزاقستان و ارمنستان.

حکومت و ساختار سیاسی کشور روسیه

روسیه یک جمهوری فدرال نیمه‌ریاستی است. رئیس‌جمهور در رأس قدرت قرار دارد و نخست‌وزیر و پارلمان (دوما) نیز نقش قانون‌گذاری و اجرایی را بر عهده دارند. ولادیمیر پوتین از دهه ۲۰۰۰ تاکنون مهم‌ترین چهره سیاسی روسیه بوده است.

روسیه یک جمهوری فدرال است با نظام نیمه‌ریاستی. رئیس‌جمهور (ولادیمیر پوتین) بالاترین مقام اجرایی است و نخست‌وزیر نیز در اداره کشور نقش مهمی دارد.

ساختار قدرت روسیه

نهاد نقش
رئیس‌جمهور رئیس کشور و فرمانده کل قوا
نخست‌وزیر اداره امور اجرایی و دولت
دومای روسیه مجلس قانون‌گذاری
دادگاه قانون اساسی نظارت بر قوانین

پایتخت و شهرهای مهم کشور روسیه

پایتخت روسیه شهر مسکو است؛ یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین کلان‌شهرهای جهان. شهرهای مهم دیگر عبارتند از:

  • سن پترزبورگ: مرکز فرهنگی و هنری

  • نووسیبیرسک: بزرگ‌ترین شهر سیبری

  • کازان: نماد همزیستی مسلمانان و مسیحیان

  • سوچی: میزبان المپیک زمستانی ۲۰۱۴

اقتصاد کشور روسیه

اقتصاد روسیه بر پایه منابع طبیعی به‌ویژه نفت و گاز استوار است. این کشور از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی در جهان محسوب می‌شود. علاوه بر آن، صنایع فلزات، تسلیحات نظامی و کشاورزی نیز نقش مهمی در اقتصاد دارند. تحریم‌های غرب در سال‌های اخیر تأثیر زیادی بر اقتصاد روسیه گذاشته است.

مشاهیر کشور روسیه

روسیه زادگاه نویسندگان و اندیشمندان بزرگی چون تولستوی، داستایوفسکی، چخوف و ماکسیم گورکی است. در عرصه موسیقی نام‌هایی مانند چایکوفسکی و در علم چهره‌هایی چون مندلیف (کاشف جدول تناوبی) شناخته می‌شوند.

فرهنگ مردم روسیه

فرهنگ روسی ترکیبی از سنت‌های اسلاوی، اروپایی و آسیایی است. ادبیات، موسیقی باله، نقاشی و معماری از ارکان مهم فرهنگ این کشور به شمار می‌آید. خانواده در جامعه روسی جایگاه ویژه‌ای دارد و جشن‌های ملی مانند سال نو و روز پیروزی با شکوه برگزار می‌شود.

برخی از رفتارهای معاشرتی مردم روسیه

  • مصافحه محکم هنگام دیدار

  • جدی بودن در روابط اجتماعی (کمتر لبخند زدن به غریبه‌ها)

  • مهمان‌نوازی و تعارف غذا و نوشیدنی به مهمان

عجایب کشور روسیه

  • دریاچه بایکال، عمیق‌ترین دریاچه جهان

  • راه‌آهن سراسری سیبری، طولانی‌ترین خط ریلی دنیا

  • کلیساهای رنگارنگ مسکو و سن پترزبورگ

بیلیونر‌های مسکو

مسکو یکی از شهرهایی است که بیشترین تعداد میلیاردرها را در خود جای داده است. ثروت این افراد بیشتر از حوزه انرژی، فلزات و املاک به‌دست آمده است.

مترو شلوغ مسکو

متروی مسکو نه تنها یکی از شلوغ‌ترین سیستم‌های حمل‌ونقل زیرزمینی دنیاست بلکه به خاطر معماری باشکوه ایستگاه‌ها به موزه‌ای زیرزمینی شباهت دارد.

بچه‌های روسی نمی‌خندند!

یکی از باورهای عمومی این است که کودکان روسی کمتر می‌خندند؛ دلیل آن فرهنگ سنتی روسیه است که در آن جدیت و وقار بیش از خنده‌های بی‌دلیل ارزشمند شمرده می‌شود.

خرافات روسیه

روس‌ها به برخی خرافات باور دارند؛ مثلاً نمی‌نشینند روی گوشه میز چون معتقدند باعث تجرد می‌شود. یا قبل از سفر، چند لحظه در سکوت می‌نشینند تا سفرشان بی‌خطر باشد.

روستای کوچک پر کلیسا

روستای سوُزْدال در روسیه با جمعیتی اندک، میزبان ده‌ها کلیسا و صومعه است و به‌عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته می‌شود.

آیا سفر به روسیه شرایط خاصی نیاز دارد؟

برای سفر به روسیه معمولاً ویزا لازم است. گردشگران باید دعوت‌نامه یا رزرو هتل ارائه دهند. در برخی دوره‌ها امکان سفر بدون ویزا برای مدت محدود (مثلاً در جام‌جهانی ۲۰۱۸) فراهم شد.

روسیه در کدام قاره است؟

روسیه یک کشور اوراسیایی است؛ حدود ۷۷٪ از مساحت آن در آسیا و ۲۳٪ در اروپا قرار دارد.

آیا روسیه کشور مناسبی برای مهاجرت است؟

مهاجرت به روسیه مزایا و معایبی دارد. از مزایا می‌توان به هزینه زندگی پایین‌تر از اروپا و فرصت‌های شغلی در صنایع نفت و گاز اشاره کرد. اما زبان روسی و شرایط سیاسی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

روسیه چندمین کشور پرجمعیت دنیا است؟

با جمعیتی بیش از ۱۴۰ میلیون نفر، روسیه در جایگاه نهم پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان قرار دارد.

کشور روسیه در کدام قاره است؟

همان‌طور که گفته شد روسیه در هر دو قاره اروپا و آسیا قرار دارد و به همین دلیل آن را اوراسیایی می‌نامند.

روسیه جز کدام قاره است؟

اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، از نظر فرهنگی و سیاسی بخش اروپایی روسیه اهمیت بیشتری دارد، اما از نظر جغرافیایی بیشتر مساحت آن در قاره آسیا است.